Verslag KUBES-excursie naar Royal Delft Museum op vrijdag 23 augustus

door Hans Kuijten

Om te beginnen wil ik Emelie, Hanneke en de onvolprezen Roet bedanken en een compliment maken voor de voorbereiding- en het in goede banen leiden van de excursie naar museum en bedrijf de Porceleyne Fles of de beter internationaal klinkende naam Royal Delft. Ondanks de verontrustende berichten dat de infrastructuur in ons land de komende tijd niet meer betrouwbaar kan zijn, geraakten op een enkeling na, de 26 deelnemers en vrijwilligers op het afgesproken tijdstip op de locatie van de excursie. We werden hartelijk ontvangen met koffie of thee en cake. Na een welkomstwoord, huishoudelijke mededelingen en de introductie van de twee gidsen die ons zouden gaan rondleiden, werden we in twee groepen gedeeld en kon de excursie starten.

Het verhaal begint in de roemruchte Gouden Eeuw. Een VOC-schip enterde een Portugees schip geladen met Chinees porselein. Hierna ontstond een lucratieve handel met China maar zoals wel vaker in de geschiedenis gebeurt, verslechterde de relatie met China en stopte de handel. Nederlanders zouden geen Nederlanders zijn als ze geen alternatief zouden vinden voor porselein. Echter ons land beschikt niet over de grondstof om porselein te maken maar wij hebben wel witte klei. Er werden procedés ontwikkeld die uiteindelijk het wereldberoemde Delfts Blauw aardewerk tot resultaat had.

De bedrijfstak van Royal Delft heeft duizenden mallen van gips waarmee de decoratieve producten zoals vazen en borden gemaakt worden. De klei wordt gemengd met heel veel water in de mallen gegoten en door het bakken met meer dan duizend graden neemt het gips van de mallen het water in zich op zodat er een dunne wand ontstaat. Naar de eerste keer bakken volgen er nog andere procedés en worden de producten handmatig beschilderd. Na nogmaals onder hoge temperaturen bakken krijgen de voorwerpen de gladde structuur en de bekende Delftse kleuren. Er worden ook wel sjablonen gebruikt maar die worden dan nog wel met de hand bijgewerkt. Waar de meeste bedrijven vergaand geautomatiseerd zijn gebeurt hier alles nog met de hand. Alle voorwerpen zijn dan ook uniek en zijn aan de hand van een nummer terug te herleiden naar hun oorsprong. Producten met foutjes worden niet te koop aangeboden. Die worden gebruikt voor exposities of worden vernietigd.

Naast de decoratieve producten die in prijs variëren van enkele honderden euro’s tot duizenden, worden er ook andere decoraties gemaakt zoals bijvoorbeeld muren, het mooiste voorbeeld hiervan is te vinden in het Vredespaleis in Den Haag. In het museum is ook een paneel te bewonderen waarbij het schilderij de Nachtwacht in ware grote is nagemaakt. Het is opgebouwd met héél véél tegeltjes die allemaal met de hand beschilderd zijn. Deze wand heeft qua geld net zoveel waarde als de mooiste villa in Wassenaar. In 1919 heeft koningin Wilhelmina het bedrijf de koninklijke status verleend en is het koningshuis een goede klant van het bedrijf. Voor elke geborene van de koninklijke familie is sindsdien een geboortebord gemaakt. Nog leuk is het om te vermelden dat veel toeristen die de Keukenhof bezoeken, dit combineren met een bezoek aan dit bedrijf annex museum annex expositieruimte.

Middagprogramma

Omdat er daar maar eén bus per uur rijdt was de tijdplanning van de dag erg strak. De lunch hebben we gebruikt in het restaurantgedeelte van een kringloopwinkel die gerund wordt door mensen met een verstandelijke beperking. Door een misverstand in de communicatie had men niet meer gerekend op onze komst. Gelukkig hebben we toch allemaal kunnen genieten van een goede lunch. Hierna zijn we naar het tweede doel van de excursie gegaan, naar het Hortus Oculus. In mijn verbeelding was dit een tuin met vele verschillende bomen en planten echter het is een beeldentuin. Helaas hebben we hiervan niet veel kunnen bekijken. Windvlagen met veel regen nodigde niet uit om de beelden te bekijken en/of ze waren zo nat dat het niet fijn was om ze te betasten. Het leek niemand te deren.

Dagen als deze excursies worden ook gebruikt om met oude bekenden bij te praten of nieuwe contacten aan te gaan. Ik heb niet anders meegemaakt dan dat de excursies altijd verlopen in een gemoedelijke sfeer! KUBES ga alsjeblieft door met het organiseren van deze prachtige excursies. Toen Louis, Jeanne en ik kort na 6 uur in Eindhoven aankwamen en we de bus naar Nuenen net miste, constateerden we dat het in het zuiden enkele graden warmer was, het niet regende en het zonnetje volop scheen. Wij kijken terug op een hele fijne interessante dag.