Wat heb je daar nou aan

Daar stonden we dan: maandagochtend, 22 augustus, de tweede dag van onze KUBES-reis naar de Mittelrhein, 58 deelnemers verdeeld in drie groepen voor een rondleiding in Ehrenbreitstein, een zware vesting ruim 100 meter boven de Rijnoever bij Koblenz.
Onze groep werd opgewacht door gids Dorothee, een vrolijke en vermoedelijk potige Duitse dame met duidelijke stem die echt moeite deed om langzaam te spreken en zich voor buitenlanders begrijpelijk uit te drukken. Door de strategische ligging van deze vesting was het uitzicht uiteraard groots en indrukwekkend; dit, en andere aspecten van dit verdedigingswerk, werden door de gids helder beschreven. Samen met je eigen indrukken krijg je best een idee van zo'n massief en log gebouw en Alhoewel het merendeel van zo'n burcht zich natuurlijk aan de handen onttrekt, viel er toch aardig wat aan te raken: dikke muren, het interieur van een arrestantencel, geschut, een sierlijk waaierpatroon in de constructie van een gevel en de nodige gebruiksvoorwerpen.

Voor beschadiging hoefde je niet bang te zijn want in zo'n omgeving kunnen alleen kanonnen en bommen iets vernielen. Met haar levendige verteltrant bracht onze gids het verleden tot leven; zo vertelde zij vol trots over haar stadgenoot, de in Koblenz geboren diplomaat Metternich die in 1815 leiding gaf aan het swingende congres van Wenen en een flinke vinger in de pap had bij het herindelen van de kaart van Europa.
Ook beschreef ze met de nodige ironie de grote idealen uit de Duitse geschiedenis en, opvallend, verwees steevast naar de tweede wereldoorlog als de Nazikrieg.
Door die overvloed aan informatie konden onze begeleiders zich beperken tot het geven van praktische tips: de op- en afstapjes, lage deuropeningen en het ontdekken van interessante voelobjecten.

Hoe anders was dat twee dagen later in het Mechanische muziekinstrumentenmuseum van Rüdesheim.
Die hete middag hadden we vrije keus: sommigen maakten een tochtje met de kabelbaan, anderen gaven de voorkeur aan een lui uurtje op een terras, wij kozen met enkele reisgenoten, hoopvol gestemd, voor het museum. Het betrof hier een verzameling van zo'n 300 mechanische muziekinstrumenten die de eigenaar in de loop van 50 jaar bij elkaar had gebracht: speeldozen, klokken, orgeltjes, pianola's, met zingende vogels en andere dieren verpakt en verstopt in mooi versierde kasten en dozen.
Over zo'n bijzondere collectie zijn prachtige verhalen te vertellen, zou je denken, maar dan was je bij onze gids aan het verkeerde adres. Zij leek zelf een onderdeel van de mechanische collectie: ergens in haar hoofd moet een cd-tje gezeten hebben wat via haar speakertje werd afgedraaid.

Ondanks dat we met een klein groepje waren van zo'n 12 buitenlanders (onze Kubisten en enkele Amerikanen), maakte ze geen enkel contact met haar publiek. Dat had het voordeel dat ze ook niet oplette en niet goed de hand hield aan het strenge aanraakverbod. We hadden een paar actieve zelfdenkende KUBES-begeleiders bij ons en die hadden al gauw door dat je best het nodige kon betasten als je even achterbleef wanneer de gids alweer een zaal verder was.
Eerlijkheidshalve moet wel gezegd worden dat, ook al was de uitleg kort en saai, er heel wat liedjes en melodietjes te beluisteren waren.

Voor toelichting bij de overige activiteiten zoals een boottocht op de Rijn, het bezoek aan het kloostercomplex Maria Laach, de verkenning van de binnenstad van Koblenz, konden we afgaan op de informatie van onze KUBES-begeleiders. Over het algemeen vonden die het leuk om te vertellen over gebouwen, aparte huizen en winkels die we passeerden en natuurlijk is het dan de kunst het verhaal aan te passen bij de specifieke interesses van de luisteraar.
Dat lukt de een beter dan de ander, maar de goede wil is er altijd.

Kijk, daar heb je nou wat aan!

Rob Remmen